Türkçe
Matbaacılık, yazıların oluşturduğu metinlerin, görsellerin, şekillerin, grafiklerin kağıtlar üzerine basım ve aynı zamanda çoğaltım işlemidir. Bu işte kullanılan aletin adı matbaa aleti, bu işle uğraşan kimselere de matbaacı denir.
Matbaa ilk olarak Çin’de kurulmuş, ilk basılı eser ise milattan sonra 700 yılında Pekin’ de çıkarılmıştır. Daha sonraki çağlarda Avrupa’ da, öncelikle İslam Dünyası’ndan esinlenerek başlamış en nihayetinde 1450 yılında Almanya’ da metal harflerle basım metodu bulunarak matbaa uygulamasına resmen geçilmiştir. Günümüzde ise şimdiki teknolojinin değişen hızıyla beraber, en kullanışlı ve en kolay halini almıştır. Günümüzde karşımıza çıkan, yazılı her ürün bir matbaacılık ürünüdür. Dünyada’ dan haberdar olmak için alıp okuduğumuz gazeteler, bilgilerle donatılmış dergiler, severek okuduğumuz romanlar, hikayeler, genellikle bir yerin tanıtımı için sokaklarda dağıtılan broşürler, kataloglar, cips, diş macunu, makarna vs. gibi ambalaj kutuları, ambalajların üzerindeki etiketlemeler, takvimler, kartvizitler ve daha sayılamayan birçok şey matbaa sektörünün oluşturduğu ürünlerdir. Hayatımızın her alanında sık sık rastlar gündelik olarak kullanırız.
Günümüzde özellikle gıda sektöründeki hızlı tüketim sayesinde matbaacılık mesleğine olan ihtiyaç da gitgide artmaktadır. Matbaacılık için, teknik liselerin matbaacılık bölümünü okumak, üniversitelerin matbaacılık bölümünü ve iki yıllık Tasarım Basım Yayımcılık bölümünü bitirmek yeterlidir. Üniversitelerin ilgili bölümlerini bitirip diplomalarını alan öğrenciler, matbaacılık alanında iş sahibi olabilirler. Matbaacılık mesleğinde başarılı olmak için işe önce üretim kısmından başlamak gerekir. Çünkü üretim basamağında başarılı olunamadığı takdirde meslekte herhangi bir ilerleme kaydedilemez. Mezuniyet sonrasındaki iş olanakları da gayet geniştir. Üretimde baskı hazırlık, baskı sonrası ve baskı departmanlarında operatörlük, üretim departmanlarında şeflik, üretim planlama, kalite kontrol, satış- pazarlama bölümleri, matbaa malzemeleri üreten ve matbaa makinelerinin satışını yapan firmalarda satış danışmanlığı, satış elemanı konumlarında çalışabilirler. Görüldüğü üzere, iş imkanları epey fazladır. Bunun yanı sıra üst düzey bir yönetici de olabilirsiniz. Fakat bu, üretim konusundaki tecrübenizin fazla olmasıyla mümkündür. Matbaacılık sektöründe herhangi bir meslek sahibi olmak isteyen kişilerin, üniversitelerin ilgili bölümlerini bitirmeleri, deneyimli ve bu aletleri kullanmasını bilen, en önemlisi de yabancı dil olarak İngilizce’ ye hakim olmaları gerekir. Çünkü matbaacılık aletlerinin çoğu yurt dışından getirildiği için mesleğinde ilerleme kaydetmek isteyen herkesin bu şartları sağlaması onlara büyük avantajlar kazandıracaktır. Matbaacılık sektöründe ürünlerin oluşabilmesi adına birkaç aşama mevcuttur. Bunlardan ilki üretim departmanıdır. Bu bölümde baskı öncesi ve baskı sonrası olarak tanımlanan uygulamalar vardır. Üretim planlama, kalite kontrol ve satış – pazarlama gibi bölümlerde bu departmanları takip ederek ilerler.
Organize Matbaa ve organize matbaacılık ise matbaacılık mesleğiyle hemen hemen aynıdır. Birçok işin toparlanarak bir arada basılmasına verilen addır. Hızlı bir şekilde, uygun fiyat seçenekleri sunularak yapılır. Öncesinde şube ya da bayiler aracılığı ile basımı yapılacak işlerin tamamı toplanır. Toplanan bu işlerin basımı, bir arada ve son derece hızlı bir şekilde yapılır. Son zamanlarda organize matbaacılık yani matbaacılık, ülkemizde epey büyük gelişmeler kaydetmiştir. Organize matbaada kar elde etmek için, birden fazla işin toplanması beklenerek, bu işlerin basımları beraber gerçekleştirilir.
Matbaacılıkta kullanılan temel yöntemler ise; ofset baskı, tipo baskı, tifdruk ve flekso baskı, anagram baskı, serigrafi baskı, tampon ve hologramdır. Bu baskı tekniklerinden tipo yani bir diğer deyişle yüksek baskı, günümüzde artık kullanılmamaktadır. Tifdruk ve flekso baskı ise, ambalajların yüzeylerinde baskılar için kullanılır. Serigrafi baskı da, kağıt, tekstil ve seramik yüzeyleri için kullanılır.
Matbaacılıkta önce üretim aşaması ile karşılaşır. Üretim aşamasının içindeki süreçler içerisinde, baskı öncesi aşaması, baskı ve baskı sonrası uygulamaları vardır. Baskı öncesi işlemlerinde önce basımı yapılacak iş tasarlanır. İş içerisinde görseller ya da yazılar varsa şayet, bunlar bilgisayarlara aktarılır. Baskıya uygun bir tasarım oluşturabilmek adına, daha önce bilgisayara aktarılmış olan veriler, uygun teknikler ile bir araya getirilir. Bilgisayarın dahil olduğu bu aşamaya masa üstü yayıncılık da denilebilir. Daha sonra, baskı yapılacak kalıbı oluşturmak için bu çalışmaların film çıktıları alınır. Bundan sonra, oluşumu görmek adına prova alınabilir.
Film çıktıları alındıktan sonra, tasarlanan işin kalıp üzerinde görüntüsü alınır. Buna kalıp çekme işleme denir. Ve bu işlem de iki basamaktan oluşmuştur. Pozlandırma (film kullanılarak oluşturulan kontakt bir baskı) ve banyo uygulamaları. Ancak CTP sistemi adı verilen bir sistem ile film ve montajlama basamakları direkt olarak alınabildiği için, genelde montajlama kısımları es geçilir ve onun yerine bu sistem kullanılır. Kalıplar çekildikten ve her şey hazır olduktan sonra baskı işlemine geçilir. Baskı sonrasında ise, yüzey kaplama yani laminasyon adı verilen bir işlem uygulanabilir. Bu kaplama, lak selefon gibi malzemelerle gerçekleştirilir. Daha sonra makinalar sayesinde, harmanlama, sayaları fazla olan ürünler için katlama, tel dikiş, iplik dikiş gibi özellikler eklenir. Dergilere, kitaplara, ciltleme işlemler uygulanır. Daha sonra da kapaklar oluşturulur. Ve teslimata hazır hale getirilir.
Teslimatta ücretler, baskı için kullanılan aletlere, baskının kalitesine, işin miktarına, baskı yöntemlerine göre değişmektedir. Aynı şekilde, matbaacılıkta kullanılması gereken matbaa aletlerinin satın alımında da ödenecek tutar, aletin bu özelliklere göre belirlenir.
Matbaacılık mesleği son derece emek isteyen ve nitelikli kimseler tarafından yapılması gereken bir meslektir. Günümüzde her alanda kullanıma ihtiyaç duyulduğu için matbaacılık sektöründe bir hayli fazla insana ihtiyaç duyulmakta. Fakat meslek, içinde bulundurduğu aşamalar ve her alanda yoğun bir şekilde kullanılmasından dolayı aldığı yoğun üretim taleplerinden açısından, son derece sabır ve özveri isteyen bir meslektir. Mesleğinde yükselmek isteyen kimseler öncelikle bu aletlerin kullanımına, İngilizce’ ye ve üretim aşamalarına son derece hakim olmalıdırlar. Ve bu meslekte iyi oldukları takdirde, birçok iş imkanı tanınmasından ötürü mesleki açıdan zorlanmayacaklardır. Edindikleri tecrübeler sayesinde üst düzey yönetici olabilme seçenekleri dahi vardır.
Matbaacılık, ülkemizde son zamanlarda çok fazla gelişim göstermiştir. Ve iş gücü, iş sahası oldukça geniş bir sektör halini almıştır. Matbaacılık ve organize matbaa için birçok üniversitede matbaacılık bölümleri mevcuttur. Bu üniversiteleri bitirdiğiniz takdirde, iş hayatına geçişiniz oldukça kolay olacaktır. Tecrübeleriniz arttıkça da işinizde kolaylıkla yükselişe geçebileceksiniz.
İnglizce
Almanca
Arapça
İspanyolca
2025 Takvimleri
